Brytyjski pisarz David Mitchell opublikował “Atlas chmur” w 2004 roku, natomiast pierwsze polskie wydanie pojawiło się już w 2006. Jednak dopiero ekranizacja książki z 2012 roku w reżyserii Toma Tykwera i rodzeństwa Wachowskich przyniosła jej w naszym kraju (i nie tylko) ogromną sławę. Wydawnictwo MAG wznowiło tytuł w listopadzie i cieszy się on ogromną popularnością od wielu miesięcy. I dobrze, książka zasługuje na rzeszę czytelników nawet, jeśli przyczynił się do tego film. Jednak jest pewien szczegół - wersja filmowa nie oddaje nawet w połowie tego, co znajduje się w powieści i warto jednak od książki zacząć swoją przygodę.“Atlas chmur” to trzecia powieść Mitchella. Znajdujemy w niej sześć tylko pozornie odrębnych opowieści, które przenoszą czytelnika zarówno w XIX wiek na Południowy Pacyfik, jak i do odległej post - apokaliptycznej przyszłości. Wielość perspektyw składa się na gatunkowy i językowy kolaż: to zarówno dramat, powieść przygodowa, fantasy, science fiction, thriller, a nawet komedia. Czytając książkę jesteśmy świadkami niezwykłego zjawiska. Pierwsze pięć opowiadań urywa się w kluczowym momencie, ale po szóstym następuje do nich powrót w odwrotnym porządku chronologicznym. Każda historia jest odczytywana i zauważona przez głównego bohatera w kolejnej opowieści. Tym samym kończymy powieść tam, gdzie zaczęliśmy - w XIX wieku na Południowym Pacyfiku.
Z początku “Atlas chmur” może wydawać się książką ciężką i trudną w odbiorze. Zapewniam jednak, że w pewnym momencie każdą opowieść zaczynamy przeżywać wraz z bohaterami i wszystko układa się nam w jedną całość. Każda z postaci w książce diametralnie różni się od kolejnej. Przenosimy się do roku 1850 na statek płynący po Południowym Pacyfiku, gdzie poznajemy Adama Ewinga - amerykańskiego notariusza. Prowadzi on dziennik, który po latach trafia w ręce kolejnego bohatera - młodego, wydziedziczonego kompozytora, który nie mogąc odnaleźć się w latach międzywojennych oszustwem usiłuje zarobić na chleb. Powieść nabiera tempa i akcji, gdyż w kolejnej historii dziennikarka Luisa Rey odkrywa ogromną aferę związaną z elektrownią atomową zagrażającą dziesiątkom osób. Sprawa ta odbije się echem we współczesności, ale pewien londyński wydawca uciekając przed wierzycielami nie zdąży jej wykorzystać. Ostatnie dwie postaci żyją w przyszłości. To genetycznie modyfikowana kelnerka, android o nazwie Sonmi~451, który przez przypadek trafia na wolność, buntuje się i przyłącza do organizacji opozycyjnej. Druga to Zachariasz, chłopak żyjący w osadzie na jednej z wysp Pacyfiku, który jest świadkiem schyłku cywilizacji i nauki. Wszystkie zdarzenia i każda decyzja podjęta przez bohaterów w przeszłości ma wpływ na dzieje i losy tych z przyszłości.
“Atlas chmur” to książka, która zmusza czytelnika do refleksji nad kondycją moralną ludzkości. David Mitchell z jednej strony ukazuje nam człowieka żądnego władzy, który nieustannie podąża w niebezpiecznym i najczęściej złym kierunku. Z drugiej widzimy bezradność zwykłego człowieka wobec tego zła, przemijania i nieuniknionych zmian. Każdy z nas sam musi wyciągnąć wnioski i zastanowić się, dokąd zmierza nasz świat i jaki będzie jego koniec. Czy nie ma już dla ludzkości żadnej nadziei? Czy może nawet pojedyncza jednostka potrafi coś zdziałać i zmienić świat? Odpowiedzi szukajcie w “Atlasie chmur”.
Wydawnictwo: Mag (2012)
