Podsumowanie życia Tiziano Terzaniego w jednym akapicie jest niemożliwe. Na pewno można o nim powiedzieć, że był wielkim nauczycielem, który podpowiadał jak żyć i przyjąć postawę głębokiego zrozumienia życia i śmierci. Szczególnie w ostatnich latach swojej kariery uczył, jak istnieć i umierać z nienaruszonym spokojem. Urodził się w 1938 roku we Florencji w ubogiej rodzinie. Był włoskim reporterem, dziennikarzem i autorem wielu książek, z których dwie najbardziej znane i znakomite: "W Azji" oraz "Zakazane wrota", zostały wydane również w Polsce nakładem warszawskiego wydawnictwa W.A.B. Pozycje te uważane są za jedne z najważniejszych reporterskich książek XX wieku.
Tiziano Terzani był jednym z najbardziej prestiżowych włoskich dziennikarzy na poziomie międzynarodowym i ekspertem na kontynencie azjatyckim. Był autorem wielu reportaży i opowiadań, które zostały przetłumaczone na całym świecie. Przez lata współpracował z czołowym włoskim dziennikiem "Corriere della Sera", publikował również w "L'Expresso" i "La Republica". W 1971 roku został korespondentem dla niemieckiego tygodnika "Der Spiegel" w Azji. Mieszkał w Singapurze, Hong Kongu, Pekinie, Tokio i Bangkoku. Terzani był zafascynowany postacią Mao Zedonga. Gdy udało mu się przekonać niemiecki magazyn "Der Spiegel", by zatrudnił go jako korespondenta, udał się do Chin w czasie, gdy do tego kraju trudno było dostać się jakiemukolwiek europejczykowi, nie wspominając już o zachodnich dziennikarzach. Terzani usiłował patrzeć na Chiny z dziennikarskiego, obiektywnego punktu widzenia, starał się nie oceniać ani krytykować i jak sam przyznał, sporo czasu mu zajęło, by zobaczyć rzeczywistość."Zakazane wrota" to niezwykły dokument, dziennik z podróży, uważana za arcydzieło książka, w której autor opisał swoje doświadczenia zabrane podczas 4-letniego pobytu w Chinach. Tytułowe zakazane wrota to bariera, która dzieliła obcokrajowców przebywających w Chinach od ich mieszkańców. Przebywał tam w latach 1980-1984, kiedy to został aresztowany w Pekinie i po przeszukaniu, przesłuchaniu, został w końcu wygnany z kraju. Jednak przez ten czas mieszkał tam razem z rodziną, wysłał swoje dzieci do miejscowej szkoły i starał się widzieć prawdziwe Chiny, inne od tych, jakie były pokazywane na powierzchni. Dzięki temu udało mu się zdobyć masę przerażających informacji. W książce pełno jest wiadomości, uwag i wrażeń, Terzani umiejętnie opisuje najbardziej i najmniej znane fabryki, zakłady pracy, wielkie kampanie i zwyczajne życie w Chinach po śmierci Mao Tse Tunga. Autor opowiada o gospodarce, polityce i kulturze Chin widziane oczami mieszkańca, które znacząco różnią się od tego, co pokazywane jest turystom i reszcie świata. Jest to niezwykłe świadectwo mężczyzny, który uważał się za człowieka wolnego w miejscu, gdzie wolność nie istnieje.
„Zakazane wrota” to jedna z tych książek, które czytać należy, by zobaczyć rzeczy, które na co dzień ignorujemy oraz aby lepiej zrozumieć historię narodu, który jest obecnie postrzegany jako zagrożenie dla Zachodu. Jednak strach przed szybkim rozwojem i modernizacją Chin nie wpływa i nie ogranicza ich użyteczności, szczególnie jeśli chodzi o produkcję tanich rzeczy i sprzedaż ich w naszym kraju. Oczywiście kiedy coś przestaje działać, to winimy za to chińską, niskiej jakości produkcję. Jednak zanim zaczniemy mówić o poziomie i jakości produkcji w kraju tak szybko rozwijającym się, powinniśmy najpierw pomyśleć o wszystkich ludziach, którzy pracują w tych chińskich fabrykach, którzy wciąż nie rozumieją, co to znaczy być wolnym człowiekiem.
Jeśli ktoś chce jeszcze lepiej poznać, zrozumieć i dowiedzieć się wszystkiego o Azji, to powinien sięgnąć również po książkę o krótkim i wymownym tytule: „W Azji”. Jest to zbiór wyjątkowych i unikatowych reportaży Tiziano Terzaniego, które powstały w latach 1965-1997. Autor spędził trzydzieści lat na największym, najbardziej fascynującym i tajemniczym kontynencie na świecie. Podróżował z małym notebookiem w kieszeni i aparatem fotograficznym zawieszonym na szyi, by w każdej chwili być gotowym na utrwalenie najważniejszych wydarzeń, najpiękniejszych miejsc i ludzi. Z ponad 70 tekstów wyłania się niezwykły portret Azji. Terzani był świadkiem, obserwatorem i uczestnikiem wszystkich bieżących i istotnych wydarzeń oraz tragedii, które na stałe wpisały się w historię tego kontynentu. Jako jeden z niewielu dziennikarzy widział na własne oczy zdobycie Sajgonu przez Wietkong w 1975 roku, wojnę w Wietnamie, tragedie w Kambodży, a także osobliwe społeczeństwo Japonii. Książka jest niezwykła, gdyż autor nie skupia się tylko na polityce i przemianach, ale również opisuje odległą, fascynującą i egzotyczną codzienność. Opisuje zwyczaje i tradycje, potrawy, anegdoty i swoje przygody nie tylko w dzienniku, ale również w listach do żony.
Tiziano Terzani był człowiekiem niezwykłym, który poświęcił swoje życie na podróżach i poszukiwaniu odpowiedzi na liczne pytania dotyczące życia i śmierci. Przede wszystkim jednak wyruszył w odległe zakątki świata w poszukiwaniu ludzi, historii i miejsc, o których z początku tylko czytał. Miał niezwykłą naturę oraz niepowtarzalny styl i filozofię życia. Często porównywany do Ryszarda Kapuścińskiego, już za życia stał się legendą. Był wszędzie tam, gdzie rozgrywały się rzeczy ważne, gdzie tworzyła się historia. Polecam.
