Nirvana - amerykański zespół grunge'owy, założony przez Kurta Cobaina (wokal, gitara elektryczna) i Krista Novoselica (gitara basowa, boczny wokal) w Aberdeen w stanie Waszyngton w Stanach Zjednoczonych. Dzięki wydanej w 1991 roku płycie studyjnej "Nevermind" i promującemu ją singlowi "Smells Like Teen Spirit" Nirvana zagościła na pierwszych miejscach list przebojów krajów takich jak USA, Szwecja, czy Portugalia, a w innych utrzymując się w pierwszej dziesiątce.
Zespół ten jest odpowiedzialny za jedną z największych rewolucji w muzyce rozrywkowej dzięki czemu zdobył sympatie krytyków i fanów na całym świecie. Ich trzeci studyjny album "In Utero" również cieszył się dużą popularnością, choć nie odniósł takiego sukcesu jak poprzednia płyta studyjna. Przed śmiercią Kurta Cobaina zespół zdążył zagrać na koncercie MTV Unplugged, a po śmierci lidera zespołu Cobaina zapisy z tego koncertu zostały wydane na płycie "MTV Unplugged In New York".
Dzięki rewolucji, której dokonała Nirvana wiele zespołów grungowych z Seattle takich jak Pearl Jam, Alice In Chains czy Soundgarden zdobyło uznanie na całym świecie.
Zespół ten ma na swoim koncie jedną statuetkę Grammy za płytę "MTV Unplugged In New York" i 5 statuetek MTV Video Music Awards. W 2002 roku została sprzedana 50 milionowa płyta Nirvany. Zespół ten został sklasyfikowany na 6 miejscu pozycji listy 100 Najlepszych Artystów Hard Rocka VH1. Nirvanę uznano za trzeci najpopularniejszy zespoł wśród nastolatków.
Początki zespołu sięgają 1988 - to wtedy Kurt Cobain nadał mu nazwę Nirvana i tak już pozostało do roku 1994. Zespołowi udało się wybić ponad przeciętność albumem "Bleach" wydanym przez wytwórnię Sub Pop 15 czerwca 1989. Zawierał on charakterystyczną muzykę opartą na prostych liniach melodycznych, która wywodziła się zarówno z tradycji punkowych, jak amerykańskiej muzyki heavymetalowej. Na okładce Bleach widnieje nazwisko Jasona Evermana, który jednak nie brał udziału w jej nagrywaniu - stało się tak ze względu na jego pomoc finansową przy produkcji albumu. "Bleach" uzyskała w niezależnym środowisku pewną renomę i dzięki niej Nirvana zaczęła się cieszyć sławą na zachodzie USA.
Tuż po premierze "Bleach" zespół opuścili Jason Everman i Chad Channing. Według Cobaina, Chad grał nazbyt jazzowo i delikatnie, pomimo swej biegłości technicznej. Miejsce za perkusją zajął multiinstrumentalista Dave Grohl, znany wcześniej z punkowego projektu Scream. Już z Grohlem udało się Nirvanie podpisać kontrakt płytowy z wytwórnią Geffen, co umożliwiło zespołowi promocję na całym świecie i ostateczne zerwanie z etykietką zespołu o lokalnym znaczeniu, czego muzycy bardzo nie chcieli. Przy współpracy z wytwórnią Geffen - DGC Nirvana nagrała w 1991 płytę "Nevermind", która zdobyła olbrzymią popularność i okazała się ogromnym sukcesem komercyjnym. Z jednej strony grunge'owe środowisko cieszyło się, ponieważ w sukcesie Nirvany widziało szanse sukcesu i wyjścia z podziemia również dla siebie, z drugiej strony jednak zarzucano Nirvanie komercjalizacje i zatracenie własnych, muzycznych ideałów. Zespół okrzyknięto legendą, a płyta Nevermind trafiła na pierwsze miejsca list przebojów, okazując się jedną z najlepszych płyt lat 90. Utwory takie jak "Come as You Are" czy "Lithium" stały się bardzo popularne, zaś "Smells Like Teen Spirit" uważany jest za hymn pokolenia lat 90 i zaliczany do najbardziej znanych rockowych utworów. Na liście najlepszych utworów wszech czasów zajął on 9 miejsce, a płyta Nevermind uważana jest za 17 najlepszą płytę w historii muzyki rozrywkowej wg Magazynu Rolling Stone.
24 lutego 1992 roku Kurt Cobain ożenił się z wokalistką grupy Hole, Courtney Love. Od tego momentu nasiliły się problemy lidera zespołu związane z nadużywaniem narkotyków. W tym klimacie powstała trzecia i ostatnia płyta długogrająca tria zawierająca premierowy materiał "In Utero", wydana przez wytwórnię DGC w 1993 roku. Przed samym wydaniem albumu zespół miał spore problemy z wytwórnią, która domagała się muzyki o bardziej komercyjnym brzmieniu. Kurt Cobain oświadczył: "Dorosłym się to nie podoba", mając na myśli pracowników wytwórni. "In Utero" była dość jednoznaczną odpowiedzią na wcześniejsze zarzuty o komercję. Płyta stała się jednak od razu hitem debiutując na liście Billboardu, a do dziś sprzedano w samych Stanach Zjednoczonych ponad 6 milionów jej egzemplarzy. Szczególnie cenionym utworem okazał się pierwszy singel z tego albumu - "Heart-Shaped Box" - do którego stworzono psychodeliczny teledysk. Od 1993 roku stan psychiczny Kurta Cobaina zaczął się gwałtownie pogarszać.
Przed ostatecznym rozpadem zespół zdążył zatrudnić drugiego gitarzystę Pata Smeara, by wspomógł Nirvanę na koncertach. Niedługo potem Nirvana nagrała płytę live - "MTV Unplugged In New York" - która zawierała piosenki wykonane w wersjach akustycznych. Uznano ją za jednen z najlepszych albumów wydanych w 1994 roku. Grupa zakończyła działalność po śmierci Kurta Cobaina 5 kwietnia 1994 roku.
Pozostali członkowie Nirvany kontynuują swe kariery muzyczne z różnym powodzeniem. Dave Grohl założył swój własny zespół Foo Fighters, który odnosi niemałe sukcesy. Całkiem niedawno Grohl wziął udział w projekcie muzycznym - Probot. W ten sposób spełniło się największe marzenie tego muzyka - Dave zagrał obok swoich największych idoli m.in. zagrał z Lemmym z grupy Motörhead. Natomiast Chris Novoselic zakładał kapele grające alternatywną muzykę, nie osiągając jednak większych sukcesów. Były to m.in. Sweet 75, oraz Eyes Adrift. W 2006 roku dołączył do zespołu Flipper, którym inspirował się od młodości. Po rozpadzie Nirvany popularność muzyki grunge niestety mocno osłabła.
Ostatni skład:
Kurt Cobain - wokal, gitara akustyczna, gitara elektryczna
Pat Smear - gitara elektryczna
Chris Novoselic - gitara basowa
David Grohl - perkusja
Byli członkowie zespołu:
Jason Everman - gitara elektryczna
Chad Channing - perkusja
Aaron Burckhard - perkusja
Dale Crover - perkusja
Dave Foster - perkusja
Dan Peters - perkusja
Lori Goldston - wiolonczela (tylko na koncertach)
Melora Creager - wiolonczela (tylko na koncertach)
Pat Smear - gitara elektryczna (tylko na koncertach)
Dyskografia:
01. Bleach (1989)
02. Nevermind (1991)
03. Incesticide (1992)
04. In Utero (1993)
05. MTV Unplugged (1994)
06. From The Muddy Banks Of Wishkah (1996)
07. Nirvana (Compilation) (2002)
Oficjalna strona internetowa: www.nirvanaclub.com
MySpace: www.myspace.com/nirvana
Źródło: Wikipedia
