Po „Tonight’s Decision” Katatonia uzupełniła swój skład. Fred Norrman przestał obsługiwać bas, gdyż sięgnięto po pomoc jego brata Mattiasa, grającego wcześniej w Dellamorte, a na perkusji pojawił się Daniel Liljekvist. Obaj zostali w zespole na długo, nagrywając wiele płyt, a pierwszą z nich była „Last Fair Deal Go Down”. Pesymizm bijący z tytułu i okładki idealnie przekłada się na muzykę i aż dziw, że z tej tragedii potrafiono uczynić coś tak pięknego i wzruszającego.
Jak się rozpłakać, żeby wszystkim się to podobało? Jak rozpaczać wprawiając wszystkich w stan osłupienia? Właśnie tak. Właśnie tak jak Jonas Renkse, gdy śpiewa „I Transpire” czy fantastyczny „The Future Of Speech”. Boleść wylewa się strumieniami, a w sercu narasta jakieś ciepło, jakieś ukryte głęboko uwielbienie dla tego smutku, dla tego żalu, który tak niesamowicie się objawia. Jak upojny jest „Tonight’s Music”, który otula mgłą gitar i eterycznością wokalu. Jak urokliwy jest „Clean Today” pochłaniający niczym lot w studni głową w dół. Jak obezwładniający jest „Sweet Nurse”, którego słodycz rozpływa się w melancholijnej tęsknocie. A wszystko to w oparach leniwych gitar, które jednak potrafią się zakotłować, wyłonić w zwartym szyku i zaszumieć barwami szarości. Potrafią się zerwać i chlusnąć jesienną słotą wprawiając w tan odcięte od myśli ciało. Świadomość jest obezwładniona, ale ruch istnieje i to w doskonałej, zespolonej z muzyką formie. Wszystkie te utwory mają ogromną muzyczną głębię gitar i klawiszy. Wszystkie obezwładniają wyrafinowaną, subtelną melodyką, przestrzennością formy i tymi wspaniałymi, chwytającymi za serce wokalami.
Takim momentem, który zawsze robi na mnie szczególne wrażenie jest „We Must Bury You”. Scena linczu, katowania, kopania klęczącego i wieszania go na drzewie jakoś tak nie pasuje do tego łagodnego obrazu, a zaraz nadchodzi najbardziej ekspresyjny i rockowy refren: …We must bury you so deep that no one should find you”. Jest to nie tylko znakomite muzycznie i porywające, ale i wstrząsające, wywołujące jakieś straszne sceny przed oczami. No, a potem następuje refleksja, wyrzuty sumienia, żal za grzechy i wołanie o przebaczenie. Znakomity, emocjonujący i trzymający w napięciu numer.
Za drugi punkt kulminacyjny albumu uważam „Passing Bird”. Jonas przechodzi tu samego siebie pod względem klimatycznych wokali, a cała piosenka ma w sobie wiele tajemniczości, bardzo chwytliwe linie melodyczne i udanie wyeksponowane punkty krytyczne. Najważniejsze jednak, że „Last Fair Deal Gone Down” nie jest płytą dwóch czy trzech przebojów, a dziełem zupełnym, którym można się rozkoszować od samego początku do samego końca.
Tracklista:
01. Dispossession
02. Chrome
03. We Must Bury You
04. Teargas
05. I Transpire
06. Tonight's Music
07. Clean Today
08. The Future Of Speech
09. Passing Bird
10. Sweet Nurse
11. Don't Tell A Soul
Wydawca: Peaceville Records (2001)
Ocena szkolna: 5